پرفشاری خون: اثراعتیاد به تریاک و شش عامل خطر دیگر برآن بر اساس نتایج یک مطالعه جمعیتی بر روی ۵۹۰۰ نفر در شهر کرمان

چکیده مقدمه: بیماریهای غیرواگیر علت حدود 29.2% مرگها می­باشند. پرفشاری ­خون یکی از مهمترین عوامل ناتوان کننده در بین این بیماریها است. هدف از مطالعه حاضر بررسی شیوع بیماری پرفشاری­خون و ارتباط آن با سایر ریسک فاکتورهای بیماریهای قلبی- عروقی در کرمان بود. روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی است که در 5900 نفر جمعیت 75-15 ساله کرمانی انجام شد. اطلاعات فشارخون، قند و چربیهای خون، آنتروپومتری، اعتیاد، مصرف سیگار، میزان فعالیت بدنی و وضعیت روانی (اضطراب و افسردگی) از طریق مصاحبه، معاینه بالینی و انجام آزمایشات پاراکلینیکی جمع­ آوری شد. جهت آنالیز آماری، از برنامهstata11  استفاده شد.  متغیرهای دسته ­بندی شده و متغیرهای عددی به ترتیب با استفاده از آزمون کای اسکور و آزمون تی مقایسه شدند. همچنین برای بررسی رابطه بین پرفشاری خون با دیگر عوامل خطر بیماری قلبی­ عروقی از روش رگرسیون پواسون استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی شرکت کنندگان 33.5 سال  و45.1% آنها مرد بودند. شیوع پرفشاری­ خون در کل 18.4%  (20.2% در مردان و  16.7%  در زنان) و در افراد با فعالیت فیزیکی کم، سطح تحصیلات کم، معتاد به تریاک و افراد دارای اضافه وزن و چاق بطور معنی­ داری بیشتر و در سیگاری ها کمتر از  غیر سیگاری ها بود. گروه سنی بالای 65 سال ( 67.7%) و  افراد بی سواد بیشترین میزان شیوع پرفشاری­ خون را نسبت به سایر گروه های سنی یا دارای مدرک تحصیلی داشتند. در آنالیز چند متغیره، افراد وابسته و مصرف کنندگان تفننی تریاک به ترتیب 36% و 42%  خطر پرفشاری­ خون بیشتری داشتند. فعالیت فیزیکی کم 31%  (p<0.01) و قندخون، تری­ گلیسرید و کلسترول بالا هم به ترتیب 76، 21 و 14 درصد خطر فشار­خون بالا را افزایش دادند که در مورد قند­خون معنی­ داری قوی وجود داشت  (p<0.001). شیوع پرفشاری خون در مردان نسبت به زنان بیشتر بود  (p<0.01). فعالیت فیزیکی کم شیوع پرفشاری خون را به طور معنی داری افزایش داد (19.8%در مقابل 13.9% ، 0.009=p).  نتیجه گیری: شیوع پرفشاری­ خون در جمعیت بالغ شهر کرمان نزدیک  18.5% درصد بود و همبستگی مثبتی با مصرف تریاک، سن، چربیها و قند خون بالا، سطح تحصیلات پایین ، فعالیت فیزیکی کم و چاقی داشت.